३६ वे पक्षीमित्र संमेलन
३६ व्या महाराष्ट्र पक्षिमित्र संमेलनाच्या उद्घाटनप्रसंगी डॉ. सालिम अली यांच्या भव्य रांगोळीचे अनावरण करतांना मान्यवर.
३६ वे पक्षीमित्र संमेलन
सांगली येथील ३६ व्या महाराष्ट्र पक्षिमित्र संमेलनाचे उद्घाटन रोपट्याला पाणी घालून करण्यात आले. यावेळी उद्घाटक श्री. राजेंद्र केरकर, प्रमुख उपस्थिती डॉ एरीक भरुचा, म.प. चे अध्यक्ष डॉ. जयंत वडतकर, आयोजक संस्थेचे श्री. शरद आपटे, स्वागताध्यक्ष डॉ. रवींद्र व्होरा व डॉ. गजानन वाघ.
३६ वे पक्षीमित्र संमेलन
श्री अजितकुमार उर्फ पापा पाटील यांना संमेलनाध्यक्ष पदाचा कार्यभार म.प. चे अध्यक्ष डॉ. जयंत वडतकर व आयोजक संस्थेचे श्री. शरद आपटे यांनी संस्थेचा ध्वज देऊन सोपविण्यात आला
३६ वे पक्षीमित्र संमेलन
श्री. शरद आपटे यांचे पक्षिगान .. का? केव्हा? कोठे? या पुस्तकाचे प्रकाशन करतांना संमेलनाचे उद्घाटक श्री. राजेंद्र केरकर, म.प. चे अध्यक्ष डॉ. जयंत वडतकर, कार्यवाह प्रा. डॉ. गजानन वाघ आणि लेखक श्री. शरद आपटे.
३६ वे पक्षीमित्र संमेलन
संमेलनाच्या उद्घाटनप्रसंगी निसर्गकट्टा, अकोला तर्फे तयार केलेली पक्षी विषयावरील दिनदर्शिकेचे प्रकाशन मान्यवरांच्या हस्ते झाले यावेळी या दिनदर्शिकेच्या निर्मितीमध्ये योगदान देणारे सर्व पक्षिमित्र उपस्थित होते.
३६ वे पक्षीमित्र संमेलन
सांगली जिल्हा पक्षी मार्गदर्शिका या पुस्तकाचे प्रकाशन संमेलनात करण्यात आले. हे पुस्तक संमेलनात सहभागींना विनामूल्य देण्यात आले.
३६ वे पक्षीमित्र संमेलन
संमेलनाच्या समारोप प्रसंगी मंचावर उपस्थित प्रसिद्ध छायाचित्रकार श्री. बैजू पाटील, प्रा. डॉ. निनाद शाह, म.प. चे अध्यक्ष डॉ. जयंत वडतकर, प्रा. डॉ. गजानन वाघ, श्री. शरद आपटे, डॉ. नंदिनी पाटील इत्यादी मान्यवर

विशेष उल्लेखनीय

३६ वे पक्षीमित्र संमेलन (सांगली)

३६ वे पक्षीमित्र संमेलन (सांगली)

महाराष्ट्र पक्षिमित्रचे पुरस्कार जाहीर

पक्षीमित्र जीवन गौरव पुरस्कार श्री. दिगंबर गाडगीळ यांना जाहीर

महाराष्ट्र पक्षिमित्रचे पुरस्कार जाहीर

पक्षिमित्र जीवन गौरव पुरस्कार श्री. दिगंबर गाडगीळ यांना जाहीर

अमरावती: गेली चार दशके महाराष्ट्रात पक्षीविषयक कार्य करणारी संस्था "महाराष्ट्र पक्षिमित्र" तर्फे देण्यात येणाऱ्या २०२३ च्या पक्षिमित्र पुरस्कारांची घोषणा करण्यात आली असून, यावर्षीचा पक्षिमित्र जीवन गौरव पुरस्कार नाशिक येथील श्री. दिगंबर गाडगीळ यांना जाहीर करण्यात आला. इतर पुरस्कारांपैकी पक्षी संशोधन पुरस्कार सालिम अली सेंटर फॉर ऑर्निथालॉजी कोइम्बतुर येथील पक्षी शास्त्रज्ञ डॉ. शिरीष मंची यांना, पक्षी संवर्धन व सुश्रुषा पुरस्कार अमरावती येथील प्रसिद्ध वन्यजीव प्रेमी श्री. राघवेंद्र नांदे यांना तर पक्षी जनजागृती पुरस्कार अकोला येथील श्री. अमोल सावंत यांना जाहीर करण्यात आला आहे. पक्षी सबंधित विविध क्षेत्रात उत्कृष्ट कार्य करणाऱ्यांचा गौरव व्हावा या उद्देशाने महाराष्ट्र पक्षिमित्र तर्फे २०१९ पासून या पुरस्कारांची सुरुवात करण्यात आली असून यामध्ये दरवर्षी चार पुरस्कार देण्यात येत असतात. या पुरस्काराचे वितरण ३६ व्या महाराष्ट्र पक्षिमित्र संमेलनात करण्यात येणार असून यावर्षी महाराष्ट्र पक्षिमित्र संमेलन सांगली येथे २३-२४ डिसेंबर २०२३ मध्ये होणार आहे. या पुरस्कारांचे वितरण संमेलनाच्या उद्घाटन कार्यक्रमात मान्यवरांच्या हस्ते करण्यात येणार असल्याची माहिती महाराष्ट्र पक्षिमित्र तर्फे संस्थेचे अध्यक्ष डॉ. जयंत वडतकर यांनी कळविली आहे.

 

स्व. अण्णासाहेब वझे स्मृती स्व. प्रकाश गोळे महाराष्ट्र पक्षिमित्र शिष्यवृत्ती

Late Annasaheb Waze memorial

Late Prakash Gole Maharashtra Pakshimitra Fellowship

 

महाराष्ट्रातील तरुण पक्षी अभ्यासकास दरवर्षी स्व. प्रकाश गोळे महाराष्ट्र पक्षिमित्र शिष्यवृत्ती (Late Prakash Gole Maharashtra Pakshimitra Fellowship) देण्यात येणार आहे. या शिष्यवृत्ती अंतर्गत किमान ६ महिने ते १ वर्ष कालावधीत एखाद्या पक्ष्यावर किंवा पक्षी अधिवासात अभ्यास करून अहवाल सादर करावा लागेल. या शिष्यवृत्ती अंतर्गत रु. ११०००/- आर्थिक सहाय्य देण्यात येईल. (२०२३-२४ या वर्षातील शिष्यवृत्ती स्व. अण्णासाहेब वझे यांचे स्मृती प्रित्यर्थ श्री. उदय वझे, अकोला यांनी प्रायोजित केली आहे.)

नियमावली –

१. अर्जदार महाराष्ट्र राज्यातील रहिवाशी असावा. किमान १२ वी पास, पदवी किंवा पदव्युत्तर शिक्षण घेत असल्यास उत्तम. वयोमर्यादा १८ ते २५ वर्षे ( + २ वर्षे )

२.  अभ्यास/ संशोधन प्रस्ताव विहित नमुन्यात, विहित कालावधीत महाराष्ट्र पक्षिमित्रकडे सादर करण्यात यावा. प्रस्ताव इंग्रजी किंवा मराठी मध्ये असावा.

३.  संशोधन प्रकल्प महाराष्ट्र राज्य क्षेत्रातील असावा. संरक्षित क्षेत्रातील अभ्यास प्रकल्पासाठी रीतसर परवानगी घेण्याची जबाबदारी अर्जदाराची असेल.  

४.  संशोधन / अभ्यास क्षेत्र हे पक्षी विषयक संशोधन, संवर्धन, सर्वेक्षण अथवा जनजागृती सबंधित असू शकेल.

५.  अभ्यास/ संशोधन प्रकल्पाचा कालावधी ६ महिने ते १ वर्ष इतका असावा.

६.  प्रकल्प सादर करतांना शाळा महाविद्यालयाचे किंवा मार्गदर्शकाचे शिफारसपत्र सोबत जोडणे आवश्यक आहे.

७.   पहिला अंतरिम अहवाल ६ महिन्यानंतर सादर केल्यानंतर शिष्यवृत्ती ५० टक्के रक्कम अदा करण्यात येईल. उर्वरित रक्कम व प्रमाणपत्र  संपूर्ण अहवाल सादर केल्यानंतर व समितीने मंजूर केल्यानंतर पुढील संमेलनात देण्यात येईल.

८.  प्राप्त प्रस्तावामधून एका उत्कृष्ट प्रस्तावाची निवड,  महाराष्ट्र पक्षिमित्रच्या निवड समिती कडून करण्यात येईल व तसे संबंधिताना कळविले जाईल.

९.  अभ्यास प्रकल्पावर आधारित शोध निबंध, लेख, सादरीकरण इ. मध्ये “महाराष्ट्र पक्षिमित्र” चा उल्लेख करणे अनिवार्य राहील. प्रकल्पावर आधारित लेख “पक्षिमित्र” अंकासाठी लिहून पाठवावा लागेल तसेच या विषयावरील सादरीकरण संमेलनात करण्यात यावे.

१०. महाराष्ट्र पक्षिमित्र कार्यकारिणी सदस्य, सल्लागार मंडळ तसेच पक्षिमित्र संपादक मंडळ यांचे कुटुंबीय या शिष्यवृत्ती साठी ग्राह्य धरले जाणार नाहीत. 

शिष्यवृत्तीचे प्रस्ताव पाठविण्याची अंतिम तारीख २५ नोव्हेंबर २०२३ आहे. आपले प्रस्ताव महाराष्ट्र पक्षिमित्रच्या पत्त्यावर, कार्यवाह, महाराष्ट्र पक्षिमित्र, व्दारा प्रा.डॉ. गजानन वाघ, ६३, अरण्यार्पण, समता कॉलनी, कठोरा रोड, व्हीएमव्ही पोस्ट, अमरावती ४४४६०४ किंवा Scan केलेला संपूर्ण प्रस्ताव PDF स्वरुपात संस्थेचा इमेल- pakshimitra@gmail.com वर पेपरलेस सुद्धा पाठविता येईल. अर्जाचा नमुना व शिष्यवृत्ती सविस्तर माहिती येथे उपलब्ध करून देण्यात आली आहे.

 

महाराष्ट्र पक्षिमित्र पुरस्कार २०२३

पक्षी संवर्धन, जनजागृती या क्षेत्रात सातत्याने केलेल्या कामाबद्दल तसेच पक्षी विषयक संशोधन, संवर्धक, जनजागृती, पक्षी उपचार, सेवा व सुश्रुषा या क्षेत्रात कार्यरत व्यक्ती / संस्थांचा गौरव व्हावा व त्यांना प्रोत्साहन मिळावे या उद्धेशाने २०१९ पासून महाराष्ट्र पक्षिमित्र तर्फे पुरस्कार देण्यात येत आहेत. यावर्षी २०२३ सालासाठी खालील पुरस्कारांसाठी प्रस्ताव मागविण्यात येत आहेत.

१. महाराष्ट्र पक्षिमित्र जीवन गौरव पुरस्कार
२. महाराष्ट्र पक्षिमित्र पक्षी संवर्धन व सुश्रुषा पुरस्कार
३.  महाराष्ट्र पक्षिमित्र पक्षी संशोधन पुरस्कार
४. महाराष्ट्र पक्षिमित्र पक्षी जनजागृती पुरस्कार


याबाबत संपूर्ण माहिती मिळवण्यासाठी इथे क्लिक करा.

महाराष्ट्र पक्षिमित्र संस्थेचे उद्दिष्ट

'मिळून सारेजण करु व्दिजगण रक्षण!' या आमच्या ब्रीदवाक्याप्रमाणे पक्षांचे संरक्षण करणे आणि महाराष्ट्रातील सर्वदूर पसरलेल्या पक्षीमित्रांचे संघटन व त्यांचे कार्य एकत्रितपणे पुढे आणणे.

 

महाराष्ट्र पक्षिमित्र संस्थेचे कार्य 

पक्षीमित्र संमेलने, पक्षी अभ्यास, पक्षी गणना, पक्षीमित्र पुरस्कार इ. कार्यक्रम आयोजित करुन पर्यावरणाचा प्रचार, प्रसार, संवर्धन, संरक्षण करणे.

Support us

Maharashtra Pakshimitra has been striving to protect Birds of Maharashtra since the past 20 years. Being a non-profit NGO, we rely on your help in securing funds. Please contribute.

 

श्री. दिगंबर गाडगीळ
पत्ता : ३९, "मंजिरी", आनंदवन, कॉलेज रोड, नाशीक -४२२ ००५
जिल्हा : नाशीक
दुरध्वनी क्र : ०२५३-२५७७९६८
मोबाईल क्र : ९८८१०७९७११
इ-मेल : dkgadgil@indiatimes.com / dgadgil09@gmail.com

 

 डॉ. दिलीप यार्दी 
पत्ता : १२०, शास्त्री नगर, गारखेडा रोड, औरंगाबाद ४३१ ००५
जिल्हा : औरंगाबाद
दुरध्वनी क्र : ०२४०-३२७६३८
मोबाईल क्र : ९४२२७०४२५१
इ-मेल : yardidilip@yahoo.co.in

 

 डॉ. अनिल पिंपळापूरे
पत्ता : Q - १२, सिद्धीविनायक अपार्टमेंट, लक्ष्मीनगर, नागपूर २२
जिल्हा : नागपूर
दुरध्वनी क्र : २२३०२२
मोबाईल क्र : ९८८१७१९४६६

 

श्री. बापूसाहेब भोसले
पत्ता : यशोदा, निसर्ग हॉटेल जवळ, सम्राट नगर, पार्थडी रोड, शेगाव, जि. अहमदनगर.
जिल्हा : अहमदनगर
दुरध्वनी क्र :   -
मोबाईल क्र : ९८२२६३३१३३
इ-मेल : bhosale.prata7178@gmail.com

 

 श्री. अभय उजागरे
पत्ता : प्लॉट नं. ३९, "प्रसन्न", नंदनवन ले आउट, स्नेहल टीचर सोसायटी जवळ, जळगाव - ४२५ ००२
जिल्हा : जळगाव
दुरध्वनी क्र :   -
मोबाईल क्र : ९४२३७७३९७९
इ-मेल : wildwonderstours@gmail.com

District wise Contact Bird Rescue (Pakshimitra)

Ahmadnagar 
Mr. Raosaheb Kasar (Parner) - 9404245067
Kamlesh Gunjal  ( Srigonda) - 9960052082

Amravati - WASA organization
Mr. Ganesh Akarte - 8668374520
Mr. Shubham Sayanke - 9970352523

Aurangabad - Nisarg Mitra Mandal
Mr. Nagesh Deshpande - 9420400383
Mr. Mahendra Deshmukh -  9421746650

Parbhani
Mr. Vilas Deshpande - 7020627521
Mr. Anil Uratvad (Jintur) - 8793558310

Pune
Gaurav Gade - 7030285520 / 9767292425

Satara
Mr. Rohit Kulkarni (Sarpmitra Karad) - 9665272199
Mr. Ajay Mahadik ( Karad) - 9604392338
Mr. Rohit Mulik - 9130903096

Solapur
Mr. Mukund Shete (Solapur) - 9028548117 / 9766902307
Mr. Srikant Badwe (Nisarg Sanvardhan, Pandhurpur) - 9763632528   

Palghar Thane
Mr. Sachin Men - 8446248884

Thane
Niketan Kasare - 8786635726

पक्षी मित्र संमेलन - एक चळवळ

प्रतिवर्षी महाराष्ट्र पक्षीमित्र संस्थेचे संमेलन नोव्हेंबर ते फ़ेब्रूवारी या कालावधीत महाराष्ट्रात कोठेतरी भरत असते, याचे आयोजन स्थानिक संस्था करतात. संमेलनात पुढील संमेलनसाठी अर्ज येतात. त्याची छाननी करून एका संस्थेला सदर संमेलन भरवण्यासाठी निवडण्यात येते.
पक्षीनिरिक्षणाचा छंद प्रामुख्याने धनिका पर्यंतच मर्यादीत होता. दुर्बिणीसारखी साधने उपलब्ध होऊ लागल्याने गेल्या ३०-४० वर्षात या छंदाने महाराष्ट्रीय मध्यम वर्गात पवेश केला. कदाचीत व्यंकटेश माडगूळकर, मारूती चित्तंपल्ली आणी प्रकाश गोळे आदींच्या मराठी साहीत्यातील हा परिणाम असावा. कारण काहीही असो, या दरम्यान महाराष्ट्रीय मध्यम वर्गात हा छंद रूजायला लागला होता खरा. त्यावेळी एकाकी धडपडणारे पक्षीनीरीक्षक महाराष्ट्रभर विखूरले होते. त्यांना एकत्र येण्याची संधी सर्व प्रथम उपलब्ध करून दिली ती पुण्याचे श्री. प्रकाश गोळे यांनी. सन १९८१ साली त्यांनी लोणावण्यात पक्षीनीरीक्षकांना एक अनौपचारीक मेळावा घेतला. पुणे, मुंबई, सांगली, सातारा, कोल्हापूर, नाशीक, औरंगाबाद, येथ पासून थेट नागपूर पर्यंतचे पक्षीमित्र मेळ्याव्यात एकत्र आले आणी बघता बघता घनिष्ट मित्र होऊन गेले. १९८२ साली महाराष्ट्रतील पक्षीमित्र मोठ्या संखेने नागपूर नगरीत एकत्र जमले. या मित्र मेळाव्याने विदर्भ भुमीत येऊन "पक्षीमित्र संमेलन" हे नाव धारण केले. इंटरनॅशनल क्रेन फ़ाउंडेशन चे अध्यक्ष जॉज अर्चिबाल्ड यांच्या संक्रिय सहभागामूळे हे संमेलन विशेष स्मरणीय ठरेल. आरंभीच्या काळातील ही संमेलने अनौपचारीक कौंटुंबीक मीत्र मेळावेच असत. मित्रांचे वार्षीक स्नेह मिलन घडावे, पक्षी निरीक्षणातील परस्परांच्या अनुभवांची देवाण-घेवाण व्हावी, तज्ञांचे सहज मार्गदर्शन मिळावे व सामुहीक पक्षी निरीक्षणाच्या आनंद लुटावा अशा माफ़क अपेक्षांची ती संमेलने होती. हे स्वरूप लोभस होते.
लवकरच महाराष्ट्र पक्षीमित्र संमेलन लोकप्रीय झाले. संमेलनात पक्षी निरीक्षकांची तथा उत्सुक निसर्ग प्रेमींची गर्दी होऊ लागली. कवी कुसमाग्रजांच्या उपस्थीतीने दरवळलेले नाशिक संमेलन व डॉ. सलीम अलींच्या उपस्थीतीने गाजलेले औरंगाबाद संमेलन ही तर साहीत्य संमेलनाचा आभास घडवीणारी भव्य संमेलने होती. त्या काळात महाराष्ट्र पक्षीमित्र संमेलनाचा प्रभाव महाराष्ट्र शासनाच्या धोरणातही जाणवू लागला. पक्षीमित्र संमेलनाच्या ठरावानूसार मायणी, जायकवाडी व नंदूरमधमेश्वर आदि जलाशयांना पर्यायाने तेथील पक्षांना शासकीय संरक्षण प्राप्त झाले. संमेलनाच्या चळवळीचा प्रभाव सर्वदूर पसरलेल्या पक्षीमित्र आणि निसर्ग प्रेमींवर ही दिसू लागला. मराठीतून पक्षीविषयक लिखाण वृत्तपत्र व नियतकालीकातून मोठ्या प्रमाणावर प्रकाशीत होऊ लागले. अनेक नवनवीन पक्षीनीरीक्षकांनी यावेळी लेखनाच्या क्षेत्रात प्रवेश केला. मातृभाषा मराठीतून पक्षी तथा निसर्ग विषयक अभ्यासाला चालना मिळावी किंबहुना महाराष्ट्रातील निसर्ग संरक्षण चळ्वळीला मातृभाषा मराठीचे अधिष्ठान मीळावे हा महाराष्ट्र पक्षी मित्र चळवळीचा प्रधान हेतु होता. असा तो अंशत: सफ़लही झाला. गेल्या ३३ वर्षाची महाराष्ट्र पक्षीमित्र संमेलनाची वाटचाल झाली.
पक्षांविषयी आस्था असणा-याना पक्षीमित्र बनवावे. पक्षीमित्रांना अभ्यासू पक्षीनिरीक्षक बनवावे. पक्षी निरीक्षकातून पक्षी अभ्यासक घडवावे व या अभ्यासकांतून हौशी पक्षीतज्ञांची एक फ़ळी उभी व्हावी हे खरं तर पक्षीमित्र संमेलनाच्या आजवरच्या अखंड आयोजनातून अभिप्रेत आहे.
सा-या भारतात पक्षीमित्र संमेलनाचा उपक्रम केवळ महाराष्ट्रात राबविला जातोय याचा रास्त अभिमान बाळगायला हवा. संमेलनाची अखंडता व स्वयंसेवी चारित्र्य देखील अभिमानास्पद आहेत. आजवरच्या संमेलन आयोजनाच्य़ा प्रदीर्घ प्रक्रियेतून एक अनुभवी सामूहिक संघटन महाराष्ट्र्भरातून उभारले आहे. ही महत्वाची उपलब्धी आहे. ’महाराष्ट्र पक्षीमित्र’ ची निर्मिती करुन पक्षीमित्र चळवळीने आता संघटीत पर्वात प्रवेश केला आहे. महाराष्ट्रातील पक्षीमित्रांची नवी पिढी हा संपन्न वारसा अधिक समृध्द करेल असा विश्वास बाळगुया.
कै. रमेश लाडखेडकर.

"महाराष्ट्र पक्षीमित्र" संस्थेचे आजीवन सभासदत्व घेण्यासाठीची लिंक

ह्या "महाराष्ट्र पक्षीमित्र" संस्थेचे आजीवन सभासदत्व ज्यांना घ्यायचे आहे त्यांनी खालील अकाऊंटला संस्थेचे आजीवन शुल्क (रुपये १, ०००/- मात्र) भरून त्याचा Screen Shot Save करून ठेवावा.

Bank Name: Bank of Maharashtra, Amravati (MH) Branch

IFSC Code: MAHB0000639

Account Name: Maharashtra Pakshimitra

Account No.: 6003 6812 017

तसेच त्यानंतर खालील ONLINE स्वरूपाचा फोर्म भरावा. त्यामध्ये योग्य ठिकाणी आपण केलेल्या शुल्क अदायगीचा (रुपये १००० भरल्याचा) Save करून ठेवलेला Screen Shot लावून आपला फॉर्म SUBMIT करावा.

Click here for online Membership Application

अशा प्रकारे आपली आजीवन सदस्यत्व घेण्याची प्रक्रिया केवळ दहा मिनिटात पूर्ण होईल.

तसेच आपल्या परिचयातील ज्या व्यक्तींना महाराष्ट्र पक्षिमित्र चे आजीवन सभासदत्व घ्यावायचे आहे, त्यांना आपण वरील लिंक पाठवू शकता.

खालील QR code वापरून देखील सभासदत्व शुल्क भरता येईल.

 

Click here to know history of Maharashtra Pakshimitra

<object width="420" height="315"><param name="movie" value="//www.youtube.com/v/AB6FTg2Mu9E?version=3&amp;hl=en_US&amp;rel=0"></param><param name="allowFullScreen" value="true"></param><param name="allowscriptaccess" value="always"></param><embed src="//www.youtube.com/v/AB6FTg2Mu9E?version=3&amp;hl=en_US&amp;rel=0" type="application/x-shockwave-flash" width="420" height="315" allowscriptaccess="always" allowfullscreen="true"></embed></object>

  1. Bird Census
  2. Birds of Maharashtra
  3. Donate
  4. समन्वयक
  • You are here:  
  • Home
  • Uncategorised